«مِنْ أَيْنَ لِيَ النَّجَاةُ وَ لَا تُسْتَطَاعُ إِلَّا بِك؛ از کجا برایم نجاتی است، درحالی کهجز بهتو فراهم نمی گردد»
در این فراز از دعا، امام سجاد ع نجات دهنده واقعی را خداوند متعال معرفی می کند تا بندگان برای نجات متوجه خدا شوند پیامبر خدا ص و اولاد طاهرینش در خطرناک ترین لحظه ها به وسیله خداوند نجات می یافتند مرحوم کلینی در جلد 8 صفحه 127 کتاب شریف کافی نقل می کند که پيامبر خدا ص در جنگ ذات الرّقاع، بر لب رود زير درختى نشسته بود و سيلى آمد و ميان او و يارانش جدايى انداخت. مردى از مشركان آن حضرت را تنها ديد و در حالى كه مسلمانان كنار رودخانه در انتظار بودند سيل پايان پذيرد و خود را به پيامبر برسانند، آن مرد مشرك به قوم خود گفت: من محمّد ص را مىكشم و با شمشير به پيامبر ص حمله كرد و گفت:« مَنْ يُنْجِيكَ مِنِّي يَا مُحَمَّد؛ اى محمد! چه كسى تو را از تيغ من نجات مىدهد؟» پيامبر ص فرمود: خداى من و تو. جبرئيل او را از روى اسب بركند و به پشت بر زمين افتاد و رسول خدا برخاست و تيغ برداشت و بر سينه او نشست و گفت: « مَنْ يُنْجِيكَ مِنِّي؛ چه كسى تو را از تيغ من مىرهاند؟» او گفت: بخشش و كرم تو اى محمّد. پيامبر ص او را رها كرد و برخاست و او مىرفت، در حالى كه مىگفت: بخدا سوگند تو از من بهتر و بخشندهترى.
البته در آیات و روایات راه هایی برای دست یابی به نجات بیان شده است که اگر بندگان به امور مباشرت کنند، خداوند متعال نجات بندگان را فراهم می شارد که در ادامه به برخی از راه های نجات اشاره می شود.
1- تقوا: خداوند متعال در آیه 72 سوره مریم تقوا را راه نجات بیان کرده است. « ثُمَّ نُنَجِّي الَّذينَ اتَّقَوْا؛ ما افراد باتقوا را نجات خواهیم داد».
2- ایمان به خدا، پیامبر، جهاد: خداوند در آیه 10 سوره صف، راه نجات از عذاب دردناک آخرت را بیان کرده است:«یَأَیهُّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ هَلْ أَدُلُّكمُ عَلىَ تجِارَةٍ تُنجِیكمُ مِّنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ تُۆمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تجُاهِدُونَ فىِ سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِكمُ وَ أَنفُسِكُمْ؛ اى كسانى كه ایمان آوردهاید! آیا شما را به تجارتى راهنمایى كنم كه شما را از عذاب دردناک رهایى مىبخشد؟ به خدا و رسولش ایمان بیاورید و با اموال و جانهایتان در راه خدا جهاد كنید.»
3- امیرالمومنین ع: مرحوم مجلسی در جلد 24 کتاب بحار الأنوار صفحه 330 از امير المؤمنين ع نقل کرده که حضرت فرمود من آن تجارت سود بخشى هستم كه موجب نجات از عذاب دردناك است كه خداوند به این تجارت در آيه «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلى تِجارَةٍ تُنْجِيكُمْ مِنْ عَذابٍ أَلِيمٍ» اشاره کرده است. نکته مهم درباره این روایت این است که حضرت یکی از مصادیق تجارت را بیان کرده است نه اینکه تجارت را منحصر در مورد خاصی بکند.
4- امام حسین ع:شیخ صدوق در جلد اولکتاب عيون أخبار الرضا عليه السلام صفحه 60 از پیامبر خدا ص نقل کرده که حضرت فرمودند: «َإِنَّهُ لَمَكْتُوبٌ عَنْ يَمِينِ عَرْشِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِصْبَاحُ هُدًى وَ سَفِينَةُ نَجَاة؛ در طرف راست عرش الهى در باره امام حسین ع چنين نوشته شده است: چراغ هدايت و كشتى نجات».
5- اعتماد به خدا: مرحوم مجلسی در جلد 44 کتاب بحار الأنوار صفحه 196 نقل کرده که شخصی از امام حسین ع کمک خواست امام فرمود اگر به سوالاتم پاسخ دهی کمک خواهم کرد. یکی از سوالات این بود: «فَمَا النَّجَاةُ مِنَ الْمَهْلَكَة؛ راه نجات از هلاكت چيست؟» طرف در جواب گفت: «الثِّقَةُ بِاللَّهِ؛ اعتماد به خدا»
چکیده: نجات دهنده حقیقی انسان خداوند متعال است که در ادعیه فراوانی ائمه اطهار ع از خداوند نجات را درخواست کرده اند. در آموزه های دینی راه هایی برای جلب نجات خداوند بیان شده است.