صحیفه سجادیه از اول تا آخر فرمایش امام است. حضرت زین العابدین(ع) املاء کرده‌اند و دو فرزند ایشان حضرت باقر(ع) و جناب زید نوشته‌اند. امام صادق(ع) هر دو نسخه را با هم تطبیق داده‌اند. این کتاب در دسترس شیعه است؛ ولی مهجور است.
فراز اول دعای مکارم اخلاق: "بارخدايا بر محمد و آلش درود فرست، و ايمانم را به درجه كامل‏ترين ايمان رسان و يقينم را برترين يقين گردان، و نيتم را به بهترين نيت‏ها منتهى ساز، و كردارم را به بهترين كردارها تبديل كن. بارخدايا، نيّتم را به لطف خود، كامل و خالص گردان، و يقينم را بدان گونه كه دانى به راه صحت ببر، و تباهى كارم را به قدرتت اصلاح كن"
در این فراز، امام، هشت مطلب را از خدا می‌خواهند که شش موردش اصلی است و دو موردش تکمیلی.
درخواست اول: ارسال درود و رحمت بر حضرت ختمی‌مرتبت و خاندان پاک و مطهر ایشان
درخواست دوم: بالاترین سطح ایمان
درخواست سوم: برترین یقین
درخواست چهارم: بهترین نیت
درخواست پنجم: بهترین عمل
درخواست ششم: اصلاح نفس
امام دو درخواست فرعی هم دارند:
درخواست اول: با لطفت نیت مرا نیت تام قرار بده.
درخواست دوم: یقین مرا مطابق با واقع قرار بده.
چرا اولین مطالبه امام زین العابدین (ع) در این دعا، ارسال رحمت بر رسول اکرم است؟ وجوه متعددی وجود داد که به سه جهت اشاره می‌شود:
جهت اول: حضرت رسول(ص) می‌فرمایند" هر کلامی که با نام خداوند و صلوات بر من شروع نشود پس آن کلام ناپایدارتر و به دور از هرگونه برکت خواهد بود" پس نه تنها بِسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ؛ بلکه باید گفت: بِسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ. بعد باید حرف بعدی را زد و حرف بعدی را و ... این کار، تبعیت از فرمان پیامبر عظیم الشأن اسلام است.
جهت دوم: از باب قدرشناسی است. قدرشناسی، یک اصل عقلائی است.
در روایت است که: "هر کس در مقابل نیکی و احسان بندگان شکرگزاری نکند، خدا را شکر نگفته است" این، بیان یک اصل عقلائی است. اگر کسی، اصل عقلائی را ترک کند عقلاء او را مذمت می‌کنند و می‌گویند: چرا این کار را نکردی؟ بنابراین صلوات فرستادن در ابتدای هر کلامی، بحث قدرشناسی است.
دلیل لزوم قدرشناسی چیست؟
سوره آل عمران آیه 164 می‌فرماید: " خداوند بر مؤمنان منت نهاد [= نعمت بزرگی بخشید] هنگامی که در میان آنها، پیامبری از خودشان برانگیخت؛ که آیات او را بر آنها بخواند، و آنها را پاک کند و کتاب و حکمت بیاموزد؛ هر چند پیش از آن، در گمراهی آشکاری بودند" این خروج از گمراهی و ورود در هدایت و خروج از ظلمت و بودن در عالم نور، محصول رسالت پیغمبر است. این امر، قدرشناسی دارد اگر پیامبر نبودند، و همه دانشمندان عالم هم بودند، ما در ضلالت بودیم؛ چون اساسا سنخ کاری دانشمندان، خروج از ضلالت نیست؛ بلکه کیفیت بخشیدن به زندگی دنیا است.
حضرت رسول(ص) می‌فرماید: خروج از ضلالت به هدایت به همین شکل است: " بر شما باد به رعایت مکارم اخلاق، خداوند مرا به مکارم اخلاق مبعوث کرده است" یعنی اگر کسی بخواهد از ضلالت خارج شود و به سمت هدایت برود به واسطه اخلاق است.
حضرت امیر(ع) می‌فرماید: "اى مردم، خداوند تبارك و تعالى زمانى كه خلق را آفريد، اراده فرمود كه آنان بر آداب رفيع و اخلاق شريف باشند و دانست كه آنها چنين نمى‌شوند مگر اينكه آنچه را به نفع و به ضرر آنان است به آنها بشناساند؛ و شناساندن (كامل) هم جز با امر و نهى صورت نمى‌گيرد"
جهت سوم: خداوند در سوره شوری آیه 23 فرموده است: " بگو: من هیچ پاداشی از شما بر رسالتم درخواست نمی‌کنم جز دوست‌داشتن نزدیکانم (اهل بیتم)"‏
برخی از خواص و آثار صلوات:
حضرت رسول(ص) می فرمایند: "هر کس یک مرتبه بر من صلوات بفرستد، خداوند ده مرتبه بر او صلوات می‌فرستد و هر کس ده مرتبه بر من صلوات بفرستد، خداوند صد مرتبه بر او صلوات می‌فرستد. و هر کس هزار مرتبه بر من صلوات بفرستد، خداوند هرگز او را در آتش عذاب نخواهد کرد"
امام صادق(ع) فرمودند: "صدقه دادن در شب جمعه و روز آن و نیز صلوات در شب جمعه و روز آن، برابر هزار حسنه است و هزار سیئه به وسیله آن نابود می شود و هزار درجه بر مقام آدمی افزوده می‌شود"
حضرت رسول می‌فرمایند: "علی جان! کسی که صلوات بر من را فراموش کند، راه بهشت را گم کرده است"
حضرت رسول می‌فرمایند: "بخیل‌ترین مردم کسی است که نام من در مقابل او برده بشود و او برای من صلوات نفرستد"
قرآن کریم در سوره هود آیه 23 می‌فرماید: "کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند و در برابر پروردگارشان خضوع و خشوع کردند، آنها اهل بهشتند؛ و جاودانه در آن خواهند ماند" یعنی بهشت برای کسانی که ایمان آورده‌اند و عمل صالح انجام داده‌اند.
اهل ایمان به چه چیزی شناخته می‌شوند؟
حضرت رسول(ص) می‌فرمایند:"در مؤمن، دو چیز پیدا نمی‌شود؛ بخل و بد اخلاقی" مؤمن، بخیل نیست. یکی از مصادیق بخل حقیقی به این است که نام پیامبر برده شود و صلوات فرستاده نشود.
حضرت رسول(ص) می‌فرمایند: "گمراه‌ترین مردم کسی است که نام من برده شود و او بر من درود نفرستد"